:: Kleine Albert ::

Voorwoord

Slechts de laatste jaren zijn wij begonnen met de bestudering van deze reeks postzegels welke nu even interessant blijken te zijn als de Mérode reeks. De kleine Albert 10 c zegel lijkt één van de moeilijkste zegels van België wat betreft het onderscheid tussen echte en valse en wij zullen proberen zo diep mogelijk op dit probleem in te gaan teneinde een leidraad voor de determinatie te verschaffen. Vermits onze belangstelling voor deze reeks nog vrij recent is, zijn er nog vele hiaten in onze verzameling, welke wij in de loop der tijd gaan trachten aan te vullen.

Algemene geschiedenis

Voor een uitgebreide voorgeschiedenis verwijzen wij naar de rubrieken "Ontstaansgeschiedenis" en"Biografie Mac Donald" van deze site.

Technische kenmerken

Uitgifte geregeld door koninklijke en ministeriële besluiten van 30/09/1914.
Drie waarden: 5 cent. groen ; 10 cent. rood ; 20 cent. paars.
Beeltenis: Albert 1, klein formaat.
Verkrijgbaar vanaf 3/10/1914. Buitengebruikstelling 15/08/1920.
Ontwerp: Mac Donald.
Gedrukt bij drukkerij Verschueren te Antwerpen in steendruk.
Vellen van 300 zegels in 2 veldelen van 15 maal 10 zegels.
Tanding: 14.
Papier: roomkleurig, korrelig, ruitvormige textuur. Geen verschil tussen ongetande en getande zegels.
Gom: dun, glad aanvoelend, mat (niet blinkend bij spiegeling in zonlicht), met zeer lichte schuine streepjes.
Alleen de linkerrand van de vellen is getand, met stempel "DEPOT-1914" omkaderd in linkerbovenhoek.

De Vos Rudy - Verzameling

STANDBEELD DE MERODE,

UITGIFTE 1914 - BELGIE

PLAN.

Blad     Titel

01       Titel  Plan.
02       Genesis.
03  05  Algemene echtheidskenmerken van de zegels.
06       Poststuk.
07       Maakwerk.
08  09  Kenmerken van de echte 5 centiem zegels.
10  11  De plaatfouten op de 5 centiem zegels  paneel 1.
12  13  De plaatfouten op de 5 centiem zegels  paneel 2.
14  15  De plaatfouten op de 5 centiem zegels  paneel 3.
16       De officieel erkende plaatfouten (variëteiten) op de 5 centiem zegels.
17       Kenmerken van de gevaarlijke vervalsing  5 centiem zegels.
18       Kenmerken van de grove vervalsing  5 centiem zegels.
19  24  Voorbeelden van vervalsingen van de 5 centiem zegels.
25  26  Poststuk.
27  29  Afstempelingen op de 5 centiem zegels.
30  31  Kenmerken van de echte 10 centiem zegels.
32  33  De plaatfouten op de 10 centiem zegels  paneel 1.
34  35  De plaatfouten op de 10 centiem zegels  paneel 2.
36  37  De plaatfouten op de 10 centiem zegels  paneel 3.
38       De plaatfout kleurpunt in de linkerrand op de 10 centiem zegels.
39       De plaatfout kleurpunt in de letter U op de 10 centiem zegels.
40       De plaatfout kleurpunt aan de onderste kaderlijn op de 10 centiem zegels.
41       De officieel erkende plaatfouten (variëteiten) op de 10 centiem zegels
42       Kenmerken van de gevaarlijke vervalsing  10 centiem zegels.
43       Kenmerken van de grove vervalsing  10 centiem zegels.
44  48  Voorbeelden van vervalsingen van de 10 centiem zegels.
49  51  Afstempelingen op de 10 centiem zegels.
52       Kenmerken van de echte 20 centiem zegels.
53  54  De plaatfouten op de 20 centiem zegels.
55       Kenmerken van de gevaarlijke vervalsing  20 centiem zegels.
56       Kenmerken van de grove vervalsing  20 centiem zegels  type1.
57       Kenmerken van de grove vervalsing  20 centiem zegels  type2
58  62  Voorbeelden van de grove vervalsing van de 20 centiem zegels.
63  64  Afstempelingen op de 20 centiem zegels.

Z.M. KONING ALBERT I,

UITGIFTE 1914 - BELGIE

PLAN.

Blad     Titel

01       Titel  Plan.
02       Genesis.
03  06  Algemene echtheidskenmerken van de zegels.
07  09  Poststukken.
10       Maakwerk.
11       Kenmerken van de echte 5 centiem zegels.
12       Kenmerken van de gevaarlijke vervalsing nr. 1  5 centiem zegels.
13       Kenmerken van de grove vervalsing  5 centiem zegels.
14       Kenmerken van de grove vervalsing nr. 1  5 centiem zegels.
15       Kenmerken van de grove vervalsing nr. 2  5 centiem zegels.
16       Kenmerken van de grove vervalsing nr. 3  5 centiem zegels.
17  24  Voorbeelden van vervalsingen van de 5 centiem zegels.
25       De filatelistische documenten van Gevers.
26       Poststuk
27  28  Afstempelingen op de 5 centiem zegels.
29       Kenmerken van de echte 10 centiem zegels.
30  31  Bovenste veldeel.
32       De plaatfouten (variëteiten) op de 10 centiem zegels
33  34  Onderste veldeel.
35       Kenmerken van de gevaarlijke vervalsing  10 centiem zegels.
36       Kenmerken van de grove vervalsing  10 centiem zegels.
37  42  Voorbeelden van vervalsingen van de 10 centiem zegels.
43  44  Afstempelingen op de 10 centiem zegels.
45       Kenmerken van de echte 20 centiem zegels.
46       Kenmerken van de gevaarlijke vervalsing  20 centiem zegels.
47       Kenmerken van de grove vervalsing  20 centiem zegels.
48       Kenmerken van de grove vervalsing nr. 1  20 centiem zegels.
49       Kenmerken van de grove vervalsing nr. 2  20 centiem zegels.
50       Kenmerken van de grove vervalsing nr. 3  20 centiem zegels.
51  62  Voorbeelden van vervalsingen van de 20 centiem zegels.
63  64  Afstempelingen op de 20 centiem zegels.

De Vos Rudy - Artikel over de nr 130

Druk op zijde

Het verhaal gaat dat van de kleine Albert 5 c en 10 c afdrukken op zijde werden gemaakt als souvenirs voor vaderlandslievende personen, en dit in de vorm van tafelkleedjes, vlaggetjes, zakdoeken enz. De catalogus Grubben vermeld deze drukken onder de noemer "proefdrukken". Épreuves de la planche
	Grubben nr 1349
		5 c vert sur soie blanche (sans croix)
	Grubben nr 1357
		10 c rouge sur soie blanche.
Blijkbaar is dit niet gebeurd met de 20 c. Volgens Vervisch, later herhaald doot Stess, zijn dit geen proefdrukken, maar inderdaad eerder souvenirs, omdat ze niets te maken hebben met de wordingsgeschiedenis van de zegel. Vraag blijft toch een beetje of deze reproducties gemaakt zijn door Verschueren uitgaande van de echte lithografische steen, of later uitgaande van de vervalste lithografishe steen, waarmee ook deze van de gevaarlijke types vervalsingen zijn gemaakt. Volledig uitsluitsel hierover kunnen we pas hebben als we een reproductie op zijde vinden met de type 1 en type 2 zegels geplaatst overeenkomstig de plaatsing op de originele lithografische plaat, welke niet overeenkomt met de plaatsing op de vervalsingen. De volgende producties zijn momenteel in ons bezit:
	1) kleine Albert 5 c op zijde zonder kruis
		- blok van 6 type 1 - blok van 6 type 1 - blok van 8 type 1
	2) kleine Albert 10 c op zijde
		- blok van 4 type 1
	3) kleine Albert 5 c op zijde met kruis
		Deze zijn niet vermeld bij Grubben, de kans op een vervalsing is hier zeer groot :
			a) de reproductie van de rode kruisen is zeer onduidelijk, terwijl de druk van de zegel zelf zeer duidelijk is.
			b) de plaatsing van de kruisen is in elke zegel licht verschillend, wat de indruk wekt dat deze allemaal zijn geplaatst met een afzonderlijke stempel, dus niet met een aparte lithografische plaat zoals bij de echte zegels, alsook bij de vervalste zegels.

grove vervalsing type 1

grove vervalsing type 2

grove vervalsing type 3

gevaarlijke vervalsing type 1

gevaarlijke vervalsing type 2

Één rode kruis druksteen voor type 2 vervalsing
en echte zegels ?

Bij het bekijken van de volgende veldelen doen wij enkele merkwaardige 
vaststellingen : 
  
     
      
    
     
      
    
  
1) Het bovenste veldeel betreft een gevaarlijke vervalsing type 2  
( blinkende gom, roomkleurig perkamentachtig  papier, geelgroene tint , 
helderrood kruis, ongetand).
Het onderste veldeel is onderdeel van een echt vel.
Vergelijken we nu de zegels, vooral met betrekking tot de druk van de rode 
kruisen. 
Hierbij gaan we uit van de volgende nummering : A  B  C  D  E  F 
                                                1  1  1  1  1  1
                                                2  2  2  2  2  2
                                                3  3  3  3  3  3
    - Valse zegel B 1 : 2 rode punten op het voorhoofd van Koning Albert  
	  met een rode veeg naar de bovenrand toe.
      Echte zegel B 1 : Identieke kenmerken
    
    - Valse zegel A 2 : sterk verschoven rood kruis naar boven .
      Echte zegel A 2 : identiek.

    - Valse zegel C 1 : verticale arm van het rode kruis is ingedeukt 
      bovenaan.
      Echte zegel C 1 : identiek.
   
    - Valse zegel F 3 :  rode vlek onder  B van BELGIQUE en boven de L 
	  in het kader.
      Echte zegel F 3 : identiek.

      Het echte veldeel betreft de volgende zegels : 
               onderste veldeel  nr :   3    4    5    6    7    8
                                        18  19   20   21   22   23
                                        33  34   35   36   37   38

2) Het bovenste veldeel betreft weer een gevaarlijke vervalsing type 2,
   het onderste een echt veldeel.
   We gebruiken de volgende nummering: A  B  C  D  E 
                                       1  1  1  1  1   
                                       2  2  2  2  2
                                       3  3  3  3  3

 - Valse zegel A 2 : Linker horizontale arm van het kruis is misvormd.
   Echte zegel A 2 : Idem
 
 - Valse zegel A 3: rode vlek op BE  van BELGIQUE
   Echte zegel A 3 : zelfde afwijking

 - Valse zegel B 1 : Rode vlek op 2 de  E van BELGIË
   Echte zegel B 1 : Idem

 - MAAR : Valse zegel C 3 : NIET  naar boven verschoven rood kruis.
          Echte zegel C 3 : WEL naar boven verschoven rood kruis.

 - Valse zegels E 2-E 3 : rood punt tussen beide zegels in de rand.
   Echte zegels E 2-E 3 : identiek.

3) Het bovenste veldeel toont weer een gevaarlijke vervalsing type 2, 
   het onderste een echt veldeel.
 
  We gebruiken de volgende nummering : A B C D E F
                                       1 1 1 1 1 1
                                       2 2 2 2 2 2  
  
 - Valse zegel E 1 : . Rode streep in sierloof boven B van BELGIQUE.
                     . Rood Punt op tweede E van BELGIQUE .
 = Echte zegel B 1.
     
 Opmerkelijk is dat zegel D 2 van het echte vel ( type 1 zegel - parels 
 niet verbonden- : nr  145 van het bovenste veldeel ) overeenkomt met zegel
 D 2 van het valse vel , maar ook bij zegel D 1 van het valse vel zijn de 
 parels niet versmolten.

4) Tot slot tonen we een scan van een groter veldeel van de gevaarlijke 
   vervalsing type 2.
   Nummering :  A B C D E F G 
                1 1 1 1 1 1 1 
                2 2 2 2 2 2 2 H
                3 3 3 3 3 3 3 1
                          4 4 2
                          5 5 3 

 Vaststellingen : 
    - Type 1 zegel in positie H 2. Bij de echte zegels bevind
      de type 1 zegel zich in het bovenste veldeel op positie 90, 
	  hier in positie 115 ! 
    - Zegel C 3 : rode kronkellijn naast het rode kruis wat 
      overeenkomt met zegel 95 bovenste veldeel van de echte zegels.
    - Zegel F 5 : rode streep in sierloof boven B van BELGIQUE.
      rood punt op 2' E van BELGIQUE.
      Deze kenmerken komen overeen met zegel 128 bovenste
      veldeel van de echte zegels.

 Als voorzichtige conclusie uit het voorgaande menen wij te kunnen 
 besluiten dat de druksteen voor het zetten van de rode kruisen op de 
 echte 5 c ook gebruikt is voor het plaatsen van deze kruisen op de 
 gevaarlijke vervalsing type 1 . 
 Om absoluut zeker te zijn is wel meer vergelijkingsmateriaal nodig dan 
 totdusver in ons bezit.

echte 10c


	De echtheid van het vel kan gecontroleerd worden via de aanwezigheid van de variëteit "Witte vlek tussen de parels van het rechter kader", zegel nr 72 van het bovenste veldeel.

10c -grove vervalsing type 1

10c - grove vervalsing type 2

10c - grove vervalsing type 3

10c - gevaarlijke vervalsing type 1

Hieronder plaatsen wij een aantal zegels van 10c welke in tekening gelijk zijn aan de echte zegels, maar op duidelijk afwijkend papier zijn gedrukt, daardoor vallen zij onder de gevaarlijke vervalsingen type 1 en 2.

gevaarlijke vervalsing type 2

Grote zeldzaamheid

Hieronder tonen wij één van de grote zeldzaamheden van de Belgische filatelie, op de meest diverse veilingen slechts éénmaal aangeboden in de laatste dertig jaar en steeds ijverig gezocht en uiteindelijk gevonden door André.